Giardia intestinalis (G. duodenalis, G. lamblia) to pierwotniak z rodziny wiciowców zarażający wiele kręgowców, w tym koty, psy oraz ludzi. Znanych jest 7 genotypów (A-G), które różnią się swoistością wobec żywicieli. Stanowią u nich najczęstrzą przyczynę biegunek pasożytniczych.
Giardia ma prosty cykl życiowy. Do zakażenia dochodzi podczas połknięcia uśpionych cyst. W jelitach cienkich przekształcają się one w trofozoity, ruchliwe formy zdolne do zakotwiczenia się w nabłonku. Te rozmnażają się bezpłciowo a okresowo produkują odporne na środowisko cysty, które są wydalane z kałem. Okres prepatentny wynosi od 4 do 16 dni a przetrwalnik przez wiele tygodni pozostaje inwazyjny poza organizmem żywiciela.
Średnia ekstensywność inwazji u psów i kotów wynosi 3-7%. Jest ona jednak znacznie wyższa u zwierząt młodych, poniżej jednego roku. Do zakażeń dochodzi najczęściej poprzez połknięcie zanieczyszczonej, nawet niewielką ilością cyst, wody lub żywności. Inwazja przebiega zazwyczaj bezobjawowo, ale może wywoływać objawy ze strony układu pokarmowego. Są to głownie przewlekłe, ciastowate biegunki obfitujące w śluz, czasem wymioty. Obserwuje się również brak apetytu, utratę masy ciała, apatię.
W celu potwierdzenia diagnozy należy wykonać bezpośredni mokry rozmaz z kału. Możliwe jest wtedy zaobserwowanie cyst lub trofozoitów. Ze względu na ich zmienne wydalanie poleca się jednak badanie próbek z kilku dni. Obecnie na rynku dostępny jest również test immunoenzymatyczny.
Istnieje kilka sposobów zwalczania lamblizoy. Do tego celu można stosować fenendazol (50mg/kg m.c. przez 5 dni), febantel (15mg/kg m.c.)/ pyrantel (14mg/kg m.c.)/ prazikwantel(5mg/kg m.c.) oraz metronidazol (25mg/kg m.c. 2 razy dziennie przez 3 dni). Należy pamiętać, że w leczeniu gardiozy bardzo ważne jest odizolowanie zwierzęcia od kontaktu ze skażonym środowiskiem. Z tego powodu po zakończeniu terapii warto wykąpać psa w szamponie o działaniu przeciwpierwotniaczym. Ponadto konieczne są utrzymywanie pomieszczeń i naczyń w czystości oraz przestrzeganie zasad higieny osobistej. To ostatnie jest szczególnie istotne ze względu na bezpieczeństwo człowieka, gdyż genogatunki A i B uważane są za czynniki zoonotyczne.
Każdy przypadek wykrycia giardiozy u zwierząt należy traktować jako potencjalne zagrożenie dla zdrowia ludzi. Według NIZP-PZH liczba zahorowań u ludzi w Polsce w latach 2008-2011 wynosiła od ponad 1700 do niespełna 3200 przypadków.
Źródła: http://www.esccap.pl/giardiaintestinalis/
http://vetmedicine.about.com/od/zoonotic/f/Giardia.htm