Wstrząs definiuje się jako niedotlenienie komórek wielorakiego pochodzenia (kardiogenny, hipowolemiczny, metaboliczny). Jest to stan zagrażający życiu, z którym  mają lub mieli do czynienia lekarze weterynarii wszystkich praktyk.  Niestety,  w takim momencie, często w wyniku pośpiechu, dochodzi do nieodpowiedniego działania. Wyróżniono 5 najczęstszych błędów popełnianych we wdrożeniu takiej terapii.

Pierwszym z nich jest zaordynowanie całkowitej dawki uderzeniowej płynów w ciągłym wlewie dożylnym. We współczesnej medycynie nie uważa się już tego  za standard opieki. Tradycyjną dawkę uderzeniową wylicza się na podstawie całkowitej objętości krwi pacjenta (psy - 60-90ml/kg; koty - 60ml/kg). Rzadko zdarza się, by wymagał on tej jednostajnej stałej wymiany płynów. Jednakże, poleca się rozdzielenie ich na mniejsze porcje podawanie dożylne w odstępach 20-30 minutowych.

Drugim błędem nieznajomość prostych sposobów oceny ciśnienia. Wyczuwalny puls na tętnicy udowej jest związany z ciśnieniem systolicznym powyżej 60mmHg, natomiast wyczuwalny na tętnicy grzbietowej śródstopia  -  pow 90mmHg. Dzięki tym informacjom można wstępne oszacować ciśnienie krwi u zwierzęcia i stan w jakim się znajduje nawet w sytuacji, kiedy nie dysponuje się specjalistycznym sprzętem. Dodatkowo  wskazane jest jednoczesne osłuchiwanie podczas tego badania. U zdrowego zwierzęcia obserwuje się mocne, impulsy wyczuwalne palpacyjnie są zsynchronizowane z uderzeniami serca

Kolejnym uchybieniem jest niestosowanie testów do oceny nawodnienia. Kiedy pacjent podlega płynoterapii należy codziennie badać krew, aby odpowiednio dostosować terapię. Kontrolować należy również stężenie elektrolitów. Często dochodzi do zbyt gwałtownego wzrostu stężenia sodu w surowicy, co w konsekwencji może doprowadzić do obrzęku mózgu. Natomiast potasu zdarzają się niedomiary.

Za nierzadko pojawiający się błąd uważa się wywoływanie wymiotów w sposób nieodpowiedni. Częstą przyczyną zaobserwowanie u pacjenta stanu krytycznego jest  przypadkowe zatrucie. Zdarza się, iż stosuje się leki niewskazane u danego gatunku lub wywołuje się je mimo przeciwwskazań.  Zabieg ten można wykonać jedynie u pacjentów, u których prawdopodobne zatrucie wystąpiło poniżej godziny od zdiagnozowania. U psów bezpiecznie stosuje się apomorfinę lub nadtlenek wodoru. Inne środki nie są wskazane. Kotom można zaordynować tę pierwszą, lecz nie należy jej podawać notorycznie, gdyż może powodować działanie niepożądane.

Ostatnim błędem wymienionym w artykule jest odstąpienie lub zbyt późne zastosowanie punkcji opłucnej. Ze względu na inwazyjność  wielu klinicystów niechętnie decyduje się na ten zabieg. Jednakże, może uratować życie pacjentom z dusznością, u których podejrzewa się choroby przestrzeni opłucnej. Należy ją przeprowadzić u zwierząt leżących w pozycji mostkowej lub bocznej w 7., 8. lub 9. przestrzeni międzyżebrowej przy zachowaniu pełnej aseptyki.

Choć przypadki zagrażające życiu mogą wywołać największy stres, to dzięki przestrzeganiu zasad sztuki lekarskiej można skutecznie pacjenta wyleczyć.

Źródło: http://www.cliniciansbrief.com/sites/default/files/Top%205%20emergency%20Room%20Mistakes.pdf

Żródło zdjęcia: http://ecpd-vetnurse.com/2013/07/31/monitoring-the-critical-care-patient-online-vet-nurse-cpd/

Dagmara Majewska