Symetrycznie, po obu stronach pasa skórnego odbytu ssaków drapieżnych, świniowatych i jeleniowatych znajdują się zmodyfikowane gruczoły skórne - okołoodbytowe. U psów są one przekształconymi gruczołami łojowymi, które produkują wydzielinę o charakterystycznym zapachu. Kiedyś służyła ona do znaczenia terytorium, dziś funkcja ta u  zwierząt towarzyszących zanikła. Niemniej jednak są one miejscem częstych dolegliwości podopiecznych.

Gdy u psa zauważa się uczucie dyskomfortu, bieganie za ogonem, saneczkowanie, drapanie okolicy odbytu, utrudnione oddawanie kału można podejrzewać zaburzenia gruczołów okołodbytowych. Najczęściej dochodzi do nagromadzenia wydzieliny w zatokach, która nieusuwana może doprowadzić do zapalenia, później ropnia, a nawet wytworzenia przetoki. Przyczyny choroby nie są znane. Za czynniki predysponujące podaje się przewlekłe oddawanie miękkich odchodów, biegunki, słabe napięcie mięśni odbytu oraz nadmierna produkcje wydzieliny. Najczęściej dotyczy to małych ras psów a w szczególności miniaturowych.

Po zapoznaniu się z historią choroby należy przejść do badania rektalnego. Jeśli gruczoły są wyczuwalne to uważa się je za powiększone. Wydzielina będzie miała zmieniony charakter w zależności od etapu choroby. Fizjologicznie powinna być przeźroczystym lub jasnożółtym płynem. Przy nagromadzeniu zauważy się wydzielinę o barwie brązowej i pastowanej konsystencji. Ropne zapalenie charakteryzuje się zazwyczaj czerwono-brązowym wysiękiem  a okolica jest wyraźnie obrzęknięta i zaczerwieniona. W zaawansowanym stadium widoczna może być przetoka.

Jeśli nie doszło do przerwania ciągłości gruczołów należy je opróżnić poprzez wyciśniecie zawartości. Ich stan należy skontrolować po 3 do 7 dniach od zdiagnozowania. W przypadku pękniętego ropnia zaleca się udrożnienie zatok oczyszczanie rany płynem antyseptycznym i miejscową aplikację antybiotyków (najlepiej po badaniu mikrobiologicznym wydzieliny). Jeśli jednak leczenie nie doprowadzi do pożądanych efektów, najczęściej konieczne jest chirurgiczne usunięcie gruczołów i plastyka odbytu.

Źródło:  http://www.petmd.com/dog/conditions/skin/c_dg_anal_sac_disorders?page=show#.UeQeQI30GSo

Źródło zdjęcia: http://findavet.us/wp-content/uploads/2009/11/dog_scooting.jpg

Dagmara Majewska