Echokardiografia trójwymiarowa (3D) w czasie rzeczywistym (ang. live/real-time echocardiography, RT3DE) to nowoczesna, nieinwazyjna technika obrazowania, która zapewnia pełną wizualizacje morfologii struktur anatomicznych serca oraz ocenę jego funkcji na podstawie wartości parametrów hemodynamicznych w czasie rzeczywistym.

Koncepcja echokardiografii 3D sięga początku lat dziewięćdziesiątych, kiedy do uzyskania przestrzennego obrazu wykorzystywano metodę rekonstrukcji 3D off-line - czyli edycji danych po zakończonym badaniu. Ostatnie dziesięciolecie to era trójwymiarowego badania echokardiograficznego w czasie rzeczywistym (real-time 3D Echo, RT3DE) - które ogłoszone zostało mianem cudu XXI wieku.

Informacje diagnostyczne, jakie dostarcza badanie RT3DE, niewątpliwie pozwala na pełne zrozumienie nieprzewidywalnych patomorfologii w obrębie serca. Jako pionierska metoda diagnostyczna w medycynie ludzkiej jest ona ważnym i szczególnie przydatnym narzędziem pod kontrolą którego w czasie rzeczywistym dokonuje się przezskórnych, chirurgicznych zabiegów zamknięcia ubytków przegrodowych czy wymiany zastawki mitralnej. W szczególności znalazła ona zastosowania przy przezskórnej walwuloplastyce balonowej zastawki tętnicy płucnej czy zwężeń zastawki mitralnej.

W obecnej chwili technologia obrazowania RT3DE jest głównie dostępna na amerykańskim rynku medycyny weterynaryjnej jako narzędzie badawcze lekarzy weterynarii specjalistów pracujących w wyspecjalizowanych Uniwersyteckich centrach kardiologicznych.

Budzi ona również coraz większe zainteresowanie wśród lekarzy weterynarii praktykujących w mniejszych, nie akademickich środowiskach. Jako młody lekarz weterynarii z Polski mam niepowtarzalną okazję odbywania stażu kardiologicznego w jednej z tak wysoce specjalistycznych klinik - Mass Vet Cardiology. Jest ona pierwszą prywatną kliniką małych zwierząt, która nabyła to nowe narzędzie wizualizacyjne. Wspólnie z Dr Nancy Morris, właścicielem placówki, badając naszych kardiologicznych pacjentów oceniamy kliniczną użyteczność tej nowej technologii w codziennym jej zastosowaniu. Z naszych dotychczasowych doświadczeń wynika, że RT3DE znajdzie ogromne zastosowanie w weterynaryjnej kardiologii klinicznej. Szczególnie w celu poprawy zdolności i dokładności diagnozowania niektórych wrodzonych chorób serca (np. pod zastawkowe zwężenie aorty- SAS), gdzie umiarkowane oraz ciężkie postaci tej choroby są łatwe do zdiagnozowania przy użyciu echo 2D, natomiast formy łagodne są trudne lub wręcz niemożliwe do odróżnienia od fizjologii. Wizualizacja RT3DE badanego obszaru dostarcza nam obrazów pozwalających na precyzyjną ich analizę, czego nie możemy docenić w przypadku metody 2D. Unikalną zaletą jest możliwość dowolnego obracania skanowanego wycinka struktury anatomicznej, a w zależności od ustawienia parametrów obróbki struktury te mogą być przedstawione, jako lite, lub częściowo przezierne. Możliwy jest też wybór płaszczyzny, w jakiej komputer "rozetnie" serce, dzięki czemu ukazujemy wybrany przestrzenny przekrój, zbliżony do uzyskiwanego w trakcie operacji kardiochirurgicznej oraz badania post morem u ludzi. (np. zastawkę mitralną możemy oglądać zarówno od strony jamy przedsionka tzw. "elektroniczna atriotomia" jak również od strony samej komory "elektroniczna wentrykulotomia", uwidaczniając w jednej projekcji całą powierzchnię płatków i linię ich styku.

Dodatkowo, zaawansowanym technologicznie urządzeniem w Klinice jest najnowsza przestrzenna drukarka MakerBot REPLICATOR 2. Wspólnie z dr Nancy Morris, badamy czy technologia drukowania 3D oraz RT3DE pozwolą nam na stworzenie przestrzennych modeli serca obrazujących patologie spotykane u naszych pacjentów.

Więcej szczegółów dotyczących stosowanych metod obrazowania i prezentacji danych trójwymiarowych oraz zastosowanie RT3DE w codziennej praktyce klinicznej znajdziecie Państwo w magazynie WETERYNARIA nr 1-2/2014.

Gorąco polecam

lek. wet. Aleksandra Krawczyk

członek European Society of Veterinary Cardiology (ESVC)

Mass. Veterinary Cardiology Services, Inc.

Agawam, MA

USA

Images by: Aleksandra Krawczyk DVM

Najnowsze opinie lekarzy weterynarii korzystających z echokardiografii 3D w czasie rzeczywistym

"... Zapowiada się, jako korzystne narzędzie w diagnostyce i leczeniu chorób serca u małych zwierząt..." dr Joao Orvalho DVM, DACVIM-C z departamentu kardiologicznego Szkoły Medycyny Weterynaryjnej UC Davis w Kaliforni.

"... Trudno, jest w pełni zrozumieć patologię dopóki nie mamy jej w naszych rękach..."

".. co zwykle nie dzieje się, dopóki nie jesteśmy w trakcie zabiegu chirurgicznego..." dr Evelyn Galban, neurochirurg i wykładowca w departamencie badań klinicznych w Szkole Medycyny Weterynaryjnej w Philadelphii

"Dzięki komputerom udało nam się stworzyć trójwymiarowy model na ekranie komputera, ale możliwość jego wydrukowania daje nam doskonałe narzędzie do komunikowania się z naszymi współpracownikami i klientami." dr Adrien Maxence Hespel rezydent radiologii na Uniwersytecie Auburn w stanie Alabama.