Gdyby istniała idealna nić chirurgiczna charakteryzowałaby się ona kilkoma wyjątkowymi cechami. Posiadałaby wysoką wytrzymałość na rozciąganie, które utrzymywałaby aż do wyzdrowienia tkanki. Byłaby obojętna biologicznie. Nie wywoływałaby ani alergii, ani zapalenia, ani tym bardziej nie stanowiłaby substancji kancerogennej. Ponadto wyróżniałoby ją łatwość w manipulacji, niski koszt produkcji, dostępność oraz możliwość zastosowania sterylizacji, która zapewniłaby utrzymanie wszelkich właściwości. Niestety, mimo wysokiego postępu technicznego do tej pory nie wynaleziono nici idealnej. Dlatego czasem dobór odpowiedniej nastręcza pewnych wątpliwości.
Wybór powinien być przede wszystkim dostosowany do zdolności chirurga oraz charakteru rany. Należy przeanalizować jej skład i kształt, dostosować jej wytrzymałość, okres pozostawania w organizmie oraz średnicę. Dzięki temu można zmaksymalizować skuteczność zastosowanego szwu i zminimalizować urazy przez nią wywoływane.
Dzisiaj nici syntetyczne wyraźnie wyparły te z naturalnych materiałów. Wynika to głównie z tego, że te pierwsze powstają na drodze polimeryzacji i wchłaniane są podczas hydrolizy, co ogranicza reakcje tkankową. Te drugie natomiast ulegają fagocytozie oraz wywołują procesy zapalne. Nici syntetyczne dzieli się na jedno- i wielowłókniste . Monofilamentowe buduje jedno włókno powstałe podczas wytłaczania. Są one najmniej traumatyczne, ponieważ łatwo przenikają przez tkanki oraz mają bardzo niską zdolnością kapilarną. Jednakże trudniej się nimi manipuluje, gdyż charakteryzują się stosunkowo dużą sztywnością. Multifilamentowe nici tworzy kilka włókien splecionych ze sobą. Ich pofałdowana struktura podrażnia tkanki w momencie przenikania a także ułatwia adhezję fagocytów oraz wnikanie bakterii. Są jednak bardzo wygodne w użyciu, a wytrzymałość ich węzłów jest bardzo wysoka.
Początkowa wytrzymałość na rozciąganie nici powinna być dostosowana do odporności na rozciąganie się tkanki, która jest wprost proporcjonalna do ilości zawartego w niej kolagenu. Z tego względu powięź, ścięgna oraz więzadła są najbardziej odporne, natomiast najmniej - narządy miąższowe takie, jak wątroba, śledziona, nerki czy płuca. Dlatego dla tych pierwszych stosować się powinno nici niewchłanialne lub bardzo wolno wchłanialne ze znakomitą początkową zdolnością na rozciąganie.
Wchłanialność nici zależy od szybkości utraty jej mechanicznych zdolności. Za wchłanialne uważa się takie, które tracą je po 60 dniach od zastosowania, niezależnie od tego, czy ostatecznie ulegną wchłonięciu całkowitemu, czy też nie. Natomiast niewchłanialne utrzymują swoje właściwości do 60 dni, mimo, że po tym czasie mogą ich nie utrzymać.
Jeśli to możliwe wchłanialne nici należy stosować zawsze wewnątrz organizmu. Nie można jednak dopuścić do sytuacji, w której utrata mechanicznych właściwości nici będzie wyższa niż wygojenie się tkanki. Dlatego za każdym razem należy sprawdzić czas wchłaniania (okres, jaki musi upłynąć do pełnego wchłonięcia nici) wytrzymałość (czas podczas którego nić wykazuje jakąkolwiek mechaniczną wytrzymałość wewnątrz tkanki, nawet najmniejszą) oraz czas efektywny (czas w jakim wykazują ponad 50% mechanicznej wytrzymałości). Uznaje się, że nici multifilamentowe szybko wchłanialne tracą połowę swojej odporności na rozciąganie po jednym tygodniu, a całkowitą po dwóch. Natomiast dla nici wolno wchłanialnych wielowłoknistych oraz wchłanialnych jednowłóknisych czas efektywny wynosi średnio dwa lub trzy tygodnie a wytrzymałość utrzymują do miesiąca. Dodatkowo nic wchłanialna polidioksanowa dwukrotnie dłużej utrzymuje swoje właściwości.
Poleca się korzystanie z nici o najmniejszej możliwej średnicy, która jednocześnie będzie się charakteryzowała wystarczającą wytrzymałością dla danej rany. Pozwala to na najmniejsze podrażniania tkanek podczas przenikania oraz po wykonaniu węzłów. Cieńsze nici są również bardziej elastyczne, ale jednocześnie mniej wytrzymałe. Należy pamiętać, że wybór nici o zbyt małej średnicy może spowodować przecięcie tkanek podczas zbliżania szwu.
Podsumowując stosując szycie ran najlepiej wybierać syntetyczne nici wchłanialne wszędzie tam, gdzie to możliwe. Ponadto powinny się one charakteryzować wystarczającą odpornością na rozciąganie oraz najmniejszą możliwą średnicą.
Źródło: Findji L., Dupre G., Handbook of ligatures and sutures in vetrinary surgery
Źródło zdjęcia: http://commons.wikimedia.org/wiki/File%3AP.V.D.F_Sutures_03.JPG
Dagmara Majewska
